09. Honoryfikacja

Czyli o tym co w Korei bardzo ważne podczas rozmowy.

Kultura Wschodu przywiązuje ogromną wagę do statusu społecznego. Zależy on od wielu czynników: wiek, pracy, roli w rodzinie. W Korei bycie nauczycielem jest bardzo zaszczytną pracą, przynoszącą szacunek innych. Status społeczny nie zależy od sytuacji materialnej, ale od roli w społeczeństwie. 

Więc kiedy zwracamy się do nauczyciela, dziadka, szefa, w zwyczaju jest mówić do nich z pełnym szacunkiem. Większość dzieci mówi do swoich rodzin w formie bardziej powszechnej tylko ze względu na to, że są ze sobą blisko. Dobrzy przyjaciele także mówią do siebie swobodnie. Ta 'powszechna forma' (znana jako 반말) zostanie omówiona w późniejszych lekcjach.

Znamieniem wypowiedzi pełnej szacunku jest cząstka 시 (czasami 세, kiedy nie jest to oficjalna rozmowa). Ta cząstka znajduje się pomiędzy zakończeniem rdzenia czasownika a początkiem jego końcówki. Nauczyliśmy się już rozdzielać rdzeń od końcówek, więc nie powinno być z tym problemów. Więcej zakończeń czasowników omówimy w kolejnych lekcjach. 

Wprowadźmy dwie cząstki. Cząstką, którą dołącza się do tytułu osoby jest '님'. Jest jeszcze jedna honorowa cząstka, której używa się rzadziej, ale jednak - jest to '께서'. Można ją dodać po cząstce '님'.

Pasowałoby dać wam jakiś przykład. 

선생님께서 학교에 가십니다.
Nauczyciel idzie do szkoły.
(Dosłownie: Nauczyciel-do szkoły-idzie.)

Rozbijmy teraz to na części i wszystko po kolei wytłumaczmy. 'Nauczyciel (także 'szanowana osoba') to '선생' ale prawie zawsze dodaje się końcówkę '님'. '께서' znajduję się za '님'  jako końcówka pełna szacunku wskazująca na podmiot, ale można to odrzucić, używając końcówki wskazującej na podmiot '이'. Następnie mamy 학교 (szkoła) i końcówkę ('에'), która wskazuje miejsce do którego się zmierza. Wreszcie czasownik 'iść' (가다). Odrzucamy końcówkę bezokolicznika '다' i dodajemy formalną cząstkę  '시'. Pamiętając, że '시' musi być dodana na końcu rdzenia czasownika, czyli po '가', a przed cząstką końcówką tworzącą odmienioną formę czasownika 'ㅂ니다' . 

Więc 가 +  시 + ㅂ니다 = 가십니다 <-- i w ten sposób otrzymaliśmy czasownik. 

Trzeba dużo myśleć, jakich końcówek użyć żeby zbudować poprawne zdanie, prawda? Jak będziecie ćwiczyć to będzie to dla was coraz łatwiejsze. Trening czyni mistrza. Niżej macie kolejne przykłady.

저분이 김 박사님 이십니다.

Ta osoba to doktor Kim.

(Dosłownie: Ta osoba Kim doktor jest.)

할머니께서 오십니다.

Nadchodzi babcia

(Dosłownie: Babcia nadchodzi.)

Kiedy rdzeń czasownika kończy się na spółgłoskę, musimy wstawić '으' po rdzeniu czasownika, a przed honoryfikacyjną cząstką. 

김 선생님은 연세가 많으십니다.

Pan Kim jest stary.

(Dosłownie: Kim pan lat dużo ma.)

박 사장님은 돈이 많으십니다.

Pan Park, prezes firmy, ma dużo pieniędzy.

(Dosłownie: Park firmy prezes pieniędzy dużo ma.)

I jeszcze przykłady z uprzejmą ale jeszcze honorową cząstką '세'. (O uprzejmych zakończeniach w kolejnych lekcjach.

선생님, 어서 오세요.
Witamy pana.
(Dosłownie: pan proszę wejść.)


어머니, 밥을 드세요.
Mamo, mamy ryż.
(Dosłownie: Mamo, ryż mamy.)